معرفی لاکپشت گوش قرمز و بررسی بیماری های این خزنده

علی زمانپور نیاوران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین . پیشوا

چنگیزی، عالیه عضو باشگاه پژوهشگران جوان واحد علوم تحقیقات خوزستان، اهواز  changizi.al@gmail.com

azamanpour.niavaran@yahoo.com

خلاصه مقاله

لاکپشت گوش قرمز (Trachemys Scripta Elegans) یکی از آبزیان وارداتی است که در این چند سال طرفداران زیادی در کشور پیدا کرده و  بازار خرید خوبی را دارا می باشد. نام گوش قرمز به علت نوار قرمز رنگی که روی گردن جانور و در کنار چشم آن وجود دارد، به این لاکپشت داده شده و واژه خزنده یا Slider  به این علت به او داده شده که این لاکپشت زمانی که در بیرون از آب و روی تخته سنگی نشسته است، برای ورود به آب روی سنگ میلغزد و به درون آب می رود. بیماری هایی که این خزنده با آنها روبرو می شود شامل : عفونت چشم، عفونت های موجود در دهان، عفونت تنفسی، عفونت های نرمی لاک و آبسه گوش است. و انگل های شناسایی شده این جانور :

icrocephalus Serpinema ,donanaensis Falcaustra ,Physaloptera, Telorchis attenuata, Serpinema trispinosum ,Spiroxys contortus, Falcaustra affinis  می باشند. مقاله پیش رو با معرفی این خزنده و مشکلات و بیماری های آن به ایجاد یک مدیریت صحیح بر واردات این آبزی امید دارد.

کلمات کلیدی : لاکپشت گوش قرمز، بیماری، انگل.

مقدمه

در چند سال اخیر علاقه مردم به نگهداری از حیوانات خانگی افزایش یافته، یکی از این حیوانات لاکپشت گوش قرمز است. اما این موضوع گاهی به ضرر طبیعت تمام می شود. زیرا بعضی از مردم بدون اطلاع از موقعیت زیستی و مشکلاتی که می تواند به همراه داشته باشد، این حیوان را در طبیعت آزاد می کنند. این لاکپشت در طبیعت آشیان اکولوژیک لاکپشت های بومی را اشغال کرده و بجز این موضوع به عنوان عامل انتقال انتقال دهنده بیماری ها و انگل هایی که از محیط زندگی خود به همراه داشته نیز شناخته می شود. مقاله پیش رو با معرفی این خزنده و مشکلات و بیماری های آن به ایجاد یک مدیریت صحیح بر واردات این آبزی امید دارد.

معرفی گونه

لاکپشت گوش قرمز، نام علمي : Trachemys Scripta Elegans. نام انگليسي : RED-EARED SLIDER or RED-CHEEKED

 لاکپشت گوش قرمز از راسته Testudines و خانواده  Emydidae  است. همانگونه که تصویر 1 به خوبی نشان می دهد، نام گوش قرمز به علت نوار قرمز رنگی است، که روی گردن جانور و در کنار چشم آن وجود دارد، و واژه خزنده یا Slider  به این علت به او داده شده که این لاکپشت زمانی که در بیرون از آب و روی تخته سنگی نشسته است، برای ورود به آب روی سنگ میلغزد و به درون آب می رود. زیستگاه اصلی این لاک پشت بخش جنوبی ایالات متحده آمریکا است. سالانه دست کم 3 تا 4 میلیون عدد از این لاکپشت ها تنها از ایالات متحده آمریکا  ( و معمولا از میسوری و یا می سی سی پی ) به سایر نقاط جهان صادر می شود، نقشه پراکندگی لاک پشت گوسش قرمز در تصویر 2 نشان داده شده. این لاکپشت ها از ماهیان کوچک، حلزون ها، لارو حشرات، میگو ها و کرم ها و جیرجیرک، تغذیه می کنند. کاراپاس  بچه لاکپشت های تازه از تخم خارج شده به طور متوسط قطر 2.5 سانتی متری دارد. یک ساله ها به طور تقریبی 5 تا 8.5 سانتی متر طول خواهند دارند، نرهای یک ساله با طول حدود10  سانتی متر از نظر جنسی بالغ می شوند و ماده های 1 ساله با طول حدود 12.5 تا 15 سانتی متر از لحاظ جنسی بالغ هستند. بیشترین طول لاک در لاکپشت های بالغ نر حدود20-25 سانتی متر و در ماده های بالغ به 25 تا 30.5 سانتی متر گزارش شده. این لاکپشت ها معمولا در 5 سالگی بالغ می شوند. طول لاکپشت ماده در این زمان معمولا به 15 سانتی متر ( حدود 6 اینچ) می رسد. این لاک پشت ها حدود 40 سال عمر می کنند. تصویر 3 نامگذاری قسمت های مختلف لاک، لاک پشت گوش قرمز را نشان میدهد. 

 تعیین جنسیت لاکپشت های کوچک با روشهای معمولی ممکن نیست .لاکپشت های ماده این گونه، دارای دم کوتاه و لاغر و ناخن های کوتاه هستند .

1-     مطابق تصویرهای 4و5، لاکپشت های نر دارای دم بلند و چاق و ناخن های بلند ( به خصوص ناخن های دست ) هستند. زمانی که درازای لاک لاکپشت به 4 تا 5 اینچ رسید می توان با بررسی اندازه ناخن ها به جنسیتش پی برد. یکی از راه های مهم تعیین جنسیت بررسی محل قرار گیری کلوآک است. کلوآک به نوک ( نوک تیز ) دم نزدیکتر است تا به بدن، اما در لاکپشت گوش قرمز ماده ، کلوآک به بدن ( یا لاک ) نزدیک تر است تا نوک دم.

2-     لاکپشت های ماده این گونه جثه بزرگ تری نسبت به نمونه های نر دارند .

3-      معمولا سطح زیرین بدن لاکپشت های نر صاف یا کمی فرو رفته است و در عوض زیر شکم لاکپشت های ماده بالغ معمولا کمی برآمده است .

4-      لاکپشت های نر معمولا رنگ تیره تری دارند. از نقطه نظر رفتاری ، لاکپشت های نر شرور ترند.

لاک پشت های گوش قرمز بعد از زمستان سريعا جفت گيري مي كنند. لاک پشت ها قبل از جفت گیری حرکات رقص مانندی را از خود نشان می دهند؛ این رقص بسیار زیبا و نمادین و جالب توجه است. در این رفتار، لاکپشت نر به سمت لاکپشت ماده شنا می کند و با چنگال های دراز جلویی، صورت جفتش را نواز می کند (البته ممکن است ماده را زخمی کند)، البته به نظر می آید که لاک پشت نر با چنگال هایش به صورت لاکپشت ماده آب می پاشد. گاهی دیده شده که لاکپشت نر به دور ماده به صورت دایره وار شنا می کند. اگر لاکپشت ماده آمادگی داشته باشد؛ درخواست نر را می پذیرد و نر بر روی کاراپاس ماده میرود و فرآیند جفت گیری کم و بیش 15 دقیقه طول می کشد. سرانجام جفت گیری انجام می شود. تخم ریزی 4 تا 6 هفته بعد انجا م می شود. لاك پشت هاي گوش قرمز که در طبیعت زندگی می کنند در منطقه خشکی اطراف برکه در جایی که با پوشش گیاهی احاطه شده تخم ریزی می کند. لاک پشت ها اغلب در تیرماه تخم گذاری مي کنند. تعداد تخم ها به اندازه ماده بستگی دارد و در حدود 10 تخم و گاهی (4 تا 20 تخم) گذاشته مي شود. تخم ها بعد از 65 تا 105 روز در دماي 28 تا 30 درجه سانتي گراد باز مي شوند. تخم ها بیضی شکل و با پوسته های نرم و قابل انعطاف می باشند. در دمای 24-28 درجه همگی بچه لاک پشت ها نر شده، اما در دمای 30 درجه سانتی گراد 96% بچه ها ماده می شوند. در طبیعت تخم ها در محدوده دمایی 16 تا 32 درجه سانتی گراد قرار می گیرند. بچه ها کرم خاکی و گیاهان آبزی را بعلاوه كك آبي، توبيفكس و ديگر موجودات آبزي را مي خورند. معمولاً دوره آبستنی این گونه 2 ماه طول می کشد و در 2 هفته آخر بارداری مشاهده می شود که لاک پشت ماده باردار بیشتر وقتش را در خشکی سپری می کند. در این مورد نظریاتی وجود دارد که بیانگر این مطلب است که این راه پیمایی ها باعث کارکرد بهتر عضلات لاکپشت و ساده تر شدن زایمان وی می گردد. در این زمان لاکپشت اقدام به حفر چاله های متعددی در زمین می کند دلیل اصلی این کار ارزیابی محیط و یافتن منطقه مناسبی جهت تخم گذاری است برخی نیز معتقدند که با این کار دست ها و بدن خود را از آلودگی ها پاک می کند. البته این تخم گذاری چند بار در سال انجام می شود. تخم گذاری لاک پشت شامل همان مراحل خفر گودال، تخم گذاری و پر کردن گودال می باشد. 

بیماری های معمول قابل سرایت از لاک پشت به انسان

لاکپشت گوش قرمز به باکتری های "سالمونلا" و "آریزنا" آلوده است ( علائم بیماری سالمونلا شامل: اسهال شدید، اسهال خونی، تب، لرز، ناراحتی شکمی و گاهی تهوع می باشد. علائم این بیماری یک تا سه روز بعد از تماس با حیوان بوجود می آید. این بیماری بیشتر در کودکان شایع است.  در کانادا و آمریکا موارد بسیاری از  انتقال سالمونلا از لاکپشت گوش قرمز  به انسان گزارش شده است. بیماری سالمونلا یک بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است.  و همین موضوع صاحبان این لاک پشت را تهدید می کند. به خاطر سالمونلا حتي مدت ها بر اساس يك قانون، تجارت لاك پشت ها متوقف شده بود. باكتري هاي سالمونلا اغلب سبب ناراحتي هاي معده و روده مي شوند و اغلب نگهدارندگان اصول بهداشتي در مورد نگهداري لاك پشت ها را به كار نمي برند. لاك پشت ها مي توانند سالمونلا را حمل كرده و انتقال بدهند. خزندگان و حيوانات ديگر هم مي توانند سامونلا را انتقال دهند. دست ها را قبل از برداشتن لاك پشت هاي گوش قرمز آبكشي كرده و شستن دست ها با صابون بعد از لمس آن ها بسيار موثر است. توجه باید داشت كه در مورد تماس بچه هاي كوچك با لاك پشت ها هوشيار باشيم و از قرار دادن لاك پشت در دهانشان و یا بوسیدن لاک پشت جلوگيري كنيم. لاك پشت ها و وسايلشان را در سينك آشپزخانه قرار نداده و نشوييم. ممكن است كه لاك پشت ها سالمونلا را در روده خود حمل كرده و در موقع ناراحتي و پريشاني ممكن است آن را رها كنند. حمل كردن و دست زدن بي دليل به لاك پشت مي تواند شرايط ناراحتي و پريشاني را ايجاد كند، پس از اين كار اجتناب كنيد. توجه داشته باشيد كه سالمونلا براي حيوان خطرناك نيست و مشكلاتش قابل جلوگيري است. تصوير 6  بيماري قارچي بر روی لاک را نشان می دهد.

*چشم هاي بسته ، پف كرده (ورم كرده) و قرمز شده مي تواند بر اثر عوامل زير به وجود آيد:

اگر يك چشم باشد كه بسته مانده ، اغلب اين حالت در اثر آسيب ديدن در نتيجه برخورد با لبه قسمت خشكي، يا در اثر پنجه هاي لاك پشت هاي ديگر است.

*اگر كه دو چشم است كه بسته مانده، بايد به دنبال مشكلات ديگري بود. انواع جراحات، انواع عفونت ها، ورم گوش، كلر، عفونت هاي باكتريايي، شرايط بد آب(آب بد كيفيت) و جيره غذايي ضعيف همگي مي تواند باعث اين حالت شوند. همچنين وجود اين حالت در چشم مي تواند نشانه كمبود ويتامين